Als je 18 jaar wordt, ben je meerderjarig. Wat betekent dat eigenlijk financieel gezien?
Het houdt onder andere in dat je zelf een zorgverzekering moet afsluiten. Misschien kom je in aanmerking voor zorgtoeslag. Maar dat moet je wel zelf aanvragen. En als je schulden maakt of boetes krijgt, ben je zelf aansprakelijk. Maar er zijn ook dingen die mogen, zoals abonnementen en contracten afsluiten.
Vijf dingen die je móet regelen
Er zijn vijf zaken die je geregeld moet hebben voordat je 18 wordt. De online tool geldplan Bijna 18 zet dit op een rij, en leidt je makkelijk door alle stappen heen. Handig, zo weet je zeker dat je niets vergeet. En kun je daarna genieten van alles wat er mag na je 18e verjaardag!
- Naar het geldplan Bijna 18
Zet hieronder je inkomsten en uitgaven onder elkaar om snel te zien hoeveel geld jij maandelijks overhoudt (of tekort komt!). We hebben de uitgaven van anderen erbij gezet, zodat je makkelijk kan checken of je meer of minder uitgeeft dan je leeftijdgenoten.
Hieronder zie je de top 3 populairste baantjes voor jouw leeftijd. En wat je met die baantjes ongeveer per uur verdient. Deze bedragen hebben jongeren zelf opgegeven.
Top 3 baantjes
Hulp nodig bij het vinden van een bijbaan? Bekijk onze tips.
Jonger dan 13..?
Officieel mag je pas werken vanaf 13 jaar. Natuurlijk mag je best klusjes doen voor je ouders of voor buren. Of misschien kun je je broer of zus helpen met het rondbrengen van folders? Voor het afspreken van een beloning, kun je het uurtarief van een 13-jarige als richtbedrag nemen.
Oppassen
Voor oppassen kun je tussen de € 3,- en € 4,45 per uur vragen. Tussen 12 en 2 uur ’s nachts kun je meer vragen. Als je ook blijft slapen, kun je het beste een bedrag voor de nacht afspreken, bijvoorbeeld het tarief van 2 of 3 uur oppassen.
Het bedrag dat je vraagt hangt ook af van je ervaring en het aantal kinderen waar je op past. Ook verschillen de bedragen soms per regio. Vraag in je omgeving wat anderen krijgen.
Met kleedgeld bepaal je zelf welke kleding je koopt en wanneer je dat doet.
Het bedrag samen bepalen
Wat een redelijk bedrag is hangt bijvoorbeeld af van:
- Wat je wel en niet van het kleedgeld moet betalen (ook gymkleding, sokken of een winterjas?)
- Houd je van merkkleding en trends?
- Hoeveel kunnen je ouders bijdragen aan je kleding?
Voor een compleet ‘kledingpakket’ is minimaal € 50,- per maand nodig. Ook sokken, ondergoed, schoenen en de winterjas zijn hierin meegenomen.
55% krijgt het kleedgeld iedere maand
Wat krijgen anderen?
De doorsnee scholier krijgt ongeveer €50,- per maand aan kleedgeld. Uit Nibud-onderzoek blijkt dat er maar kleine verschillen zijn tussen leeftijden.
Afspraken met je ouders
Om ruzie en onduidelijkheden te voorkomen is het slim om duidelijke afspraken met je ouders te maken. Bijvoorbeeld over:
- Hoeveel kleedgeld je krijgt.
- Hoe vaak je het krijgt: 1x per maand of 1x per 3 maanden?
- Krijg je het bedrag cash of op je bankrekening?
- Wat gebeurt er als je kleedgeld op is en je echt iets nieuws nodig hebt? Heb je dan gewoon pech of betalen je ouders alsnog? Of wordt het ingehouden op het geld voor de volgende maand?
- Welke kleding je ouders en jijzelf vinden dat je echt nodig hebt.
- Wat je wel en niet zelf moet betalen.
- Mag je een voorschot als er sale is?
Waarom kleedgeld?
Misschien bevalt het je wel dat je ouders al je kleren betalen. Je krijgt alles wat je nodig hebt en je hoeft verder nergens over na te denken. Maar met kleedgeld leer je ook om met geld om te gaan. Geld kun je maar één keer uitgeven, net als je salaris later. Bovendien kun je zelf bepalen wat je koopt en wanneer je gaat shoppen.
Zakgeld is een vast bedrag dat je van je ouders krijgt. Het is het handigst om af te spreken dat je het zakgeld op een vaste dag krijgt, dan kunnen jullie daar allebei rekening mee houden.
Hoeveel kan ik vragen?
Niet iedereen krijgt evenveel. Het is maar net wat je met je ouders afspreekt: moet je bijvoorbeeld zelf je schoolspullen of de bus betalen of mag je zelf bepalen waar je je geld aan uitgeeft? Maak daarom afspraken over het volgende:
- Hoeveel zakgeld je krijgt?
- Wat moét je zelf betalen? Bijvoorbeeld: de bioscoop, treinkaartjes, sparen.
- Waar mág je je zakgeld aan uitgeven? Is dat helemaal vrij, of mag je bijvoorbeeld geen snoep kopen?
- Wanneer krijg je je geld? Een keer per maand of een keer per week? En op welke dag?
- Hoe krijg je je zakgeld? Cash of op je bankrekening?
- Hoe vaak krijg je een zakgeldverhoging? 1x per half jaar of 1x per jaar?
89% van de scholieren krijgt zakgeld
Wat krijgen anderen?
Leeftijd | Bedrag per maand in € |
12 | Tussen 17 en 22 |
13 | Tussen 20 en 22 |
14 | Tussen 22 en 25 |
15 | Tussen 22 en 30 |
16 | Tussen 20 en 25 |
17 | Tussen 22 en 26 |
18 | Tussen 21 en 26 |
Bron: Nibud 2020
Deze bedragen zijn metingen, geen normen of voorschriften
Het vinden van een leuke bijbaan gaat meestal niet vanzelf. Belangrijk is dat je zelf op zoek gaat. Je kunt natuurlijk de stad ingaan en bij supermarkten en winkels vragen of ze iemand nodig hebben. Maar er is meer dat je kunt doen…
47% van de scholieren heeft een bijbaan
Kom in actie!
- Vrienden, ouders en kennissen
Vertel zoveel mogelijk mensen dat je werk zoekt, misschien weten zij iets.
- Social media: Twitter, Facebook, …
Plaats een bericht op social media. Daarnaast zijn er ook veel bedrijven die zelf berichten op facebook plaatsen waarin staat dat ze nog werknemers zoeken.
- Vacaturesites
Er zijn allerlei websites met vacatures voor bijbaantjes. Zoek bijvoorbeeld op ‘bijbaantje vinden’.
- Uitzendbureaus
Schrijf je gratis in bij verschillende uitzendbureaus. Vaak zitten ze bij elkaar in de buurt. Als je te veel werk krijgt aangeboden, of het is niet wat je zoekt, kun je altijd weigeren.
- Open sollicitatie
Weet je al waar je graag zou willen werken? Probeer ze zelf direct te bellen of schrijven. Dat heet een open sollicitatie.
- Folder- of krantenwijk
Vraag aan de bezorger bij jullie in de buurt hoe hij aan het baantje is gekomen. Hij weet vast wie je kunt bellen voor meer informatie.
- Ga langs!
Doe als Simon (uit the Voice of Holland 2018), loop gewoon naar binnen en vraag naar de mogelijkheden. In dit filmpje deelt Simon met jou zijn tips over hoe je geld verdient in de supermarkt en hoe je dat combineert met school (of met je zang-carrière ;-)).
Solliciteren
Heb je een mooie bijbaan op het oog? Schrijf dan een sollicitatiebrief waarin je vertelt wie je bent, wat je kunt en waarom jij die baan zou moeten krijgen. Daarnaast maak je een CV (Curriculum Vitae). Hierin noem je kort en feitelijk je opleiding, je werkervaring en relevante vaardigheden en hobby’s.
Je brief en CV moeten de werkgever ervan overtuigen dat jij een interessante werknemer voor ze bent. Op basis hiervan word je wel of niet uitgenodigd voor een gesprek. Let daarom op de tips en trucs over het schrijven van een sollicitatiebrief en CV
Word je uitgenodigd? Bereid het sollicitatiegesprek dan goed voor:
- Weet waarom je die baan wilt hebben.
- Wat je wilt bereiken.
- Wat het werk inhoudt.
- Waarom jij geschikt bent.
Lees meer over de do’s en dont’s tijdens zo’n gesprek.
Een eigen bedrijf, maar nog geen 18
Bij het starten van een eigen bedrijfje komt er veel bij kijken, zeker als je nog geen 18 jaar bent.
- Kijk voor meer informatie over het starten van een eigen bedrijfje op de website van de Kamer van Koophandel
Filmpje
Inkomsten en belasting
Bedenk wel, dat je ook als minderjarige ondernemer over je inkomsten belasting moet betalen. Bij een bijbaantje als werknemer hoeft dat niet.
Hoeveel geld heb ik?
Je kunt op verschillende manieren je saldo checken:
- Met je pinpas bij een pinautomaat van je eigen bank
- Op je app van mobiel bankieren
- Via internetbankieren
- Je cash geld tellen
Naast je saldo kun je ook meteen je bij- en afschrijvingen controleren. Als je het makkelijker vindt kun je deze overzichten printen.
35% van de scholieren checkt zijn banksaldo minimaal één keer per week
Hoe doe ik dat met internetbankieren?
Je logt in via de website/app van je bank met speciale inlogcodes. Sommige banken werken met een sms met daarin een code. Bij andere banken krijg je een apparaatje dat je een code geeft. Elke bank heeft zijn eigen manier.
Wil je weten hoe je bij jouw bank moet inloggen en/of geld overmaken? Kijk dan op de website van jouw bank.
Meer geld?
Wil je meer geld? Bekijk onze tips!
Is je geld op en heb je wat geleend? Voor een keer is dat niet erg. Maar voor je het weet, ben je steeds aan het afbetalen. Het risico op schulden wordt dan groter.
Schulden bij vrienden of je ouders
Schulden bij vrienden of je ouders kun je oplossen door afspraken met ze te maken. Ook al vind je het lastig, stap er toch zelf op af. Ze zullen dan graag met je meedenken over wat wel mogelijk is!
Schulden bij bedrijven
Wat kunnen schuldeisers doen? Als je ouder dan 18 bent:
- Ze sturen brieven waarin ze laten weten dat je moet betalen.
- Ze bellen.
- Ze leveren niet meer, sluiten bijvoorbeeld je telefoon af.
- Ze sturen een incassobureau of deurwaarder langs.
- Ze leggen beslag op je salaris.
- Ze laten beslag leggen op je spullen.
- Ze zetten je uit je huis.
Deurwaarder
Als je schulden hebt, bijvoorbeeld bij de telefoonmaatschappij, een winkel of de bank, en je betaalt niet op tijd, dan kan er op een gegeven moment een deurwaarder op je stoep staan. De deurwaarder kan een deel van je inkomen ‘opeisen’. Je geld gaat dan direct naar degene bij wie je een schuld hebt. De deurwaarder kan ook je spullen uit huis laten halen en verkopen, om met de opbrengst je schuld af te betalen.
Dit kan alleen als je 18 jaar of ouder bent, daarvóór zijn je ouders nog verantwoordelijk voor de schulden die je maakt. Als jij je rekeningen niet op tijd betaalt, moeten zij dat doen.
Als je op jezelf woont en je kunt je telefoon-, water- of elektriciteitsrekening niet meer betalen, kun je worden ‘afgesloten’. Bellen, douchen, koken of de verwarming aanzetten kan dan niet meer. En als je een flinke huurachterstand hebt, is het zelfs mogelijk dat je je huis uit wordt gezet.
Wat kan ik doen?
Zet je inkomsten en uitgaven op een rijtje. Maak daarna een plan om alles zo snel mogelijk terug te betalen. Doe het zuinig aan of zorg voor meer geld, bijvoorbeeld door een bijbaantje te zoeken, dure spullen te verkopen of door klusjes voor je ouders te doen.
Kom je er zelf niet uit? Zoek dan hulp. Praat erover met bekenden of deskundigen. Zij kunnen je helpen bij het oplossen van je problemen. Bespreek het bijvoorbeeld met:
- Je ouders, broer, zus of een ander familielid
- Een vriend of vriendin
- Iemand op school, bijvoorbeeld een vertrouwenspersoon
- Bureau Jeugdzorg
- Een jongerenafdeling bij jou in de gemeente
Ben je 18 jaar of ouder? Kijk dan naar het stappenplan op zelfjeschuldenregelen.nl.