(Gratis) materialen (voor docenten)

Financiële educatie in de klas

Uit Nibud-onderzoek blijkt dat mensen die in hun jeugd hebben leren omgaan met geld, dat later ook beter kunnen. Het Nibud vindt het daarom belangrijk dat jongeren al vroeg leren omgaan met geld, zodat zij later niet te maken krijgen met financiële problemen.

Financiële educatie draagt daar aan bij. Niet alle kinderen leren goed omgaan met geld van huis uit. Daarom is het belangrijk, dat hier op scholen ook aandacht aan wordt gegeven. Dat ook zij leren hoe goed om te gaan met geld. Kijk ook eens op de pagina van de door het Nibud opgestelde leerdoelen.

Nibud vindt dat kinderen op school al zouden moeten leren budgetteren, financiële risico’s inschatten en naar de toekomst kunnen kijken. De toenemende digitalisering van het betalingsverkeer, alomtegenwoordige reclame-uitingen en het feit dat jongeren steeds vroeger deelnemen aan de economie zijn slechts enkele redenen om voor financiële educatie te pleiten. Daarom heeft het Nibud een selectie gemaakt van lesmateriaal voor docenten, onderverdeeld in verschillende onderwerpen.

Gesprekshandreiking voor docenten

Geldzorgen hebben invloed op het dagelijks functioneren van jongeren, ook in de klas. Vaak is het lastig om erover te praten. Voor jongeren, maar vaak ook voor hun docenten. Daarom ontwikkelde het Nibud in samenwerking met Diversion een Gesprekshandreiking voor docenten in het voortgezet onderwijs en middelbaar beroepsonderwijs. Het pdf-bestand, te downloaden via deze link bestaat uit 7 pagina’s en geeft een compact overzicht: van de signalen die kunnen wijzen op geldproblemen tot tips voor een goed gesprek en passende doorverwijzing. Het document helpt docenten en andere professionals die contact hebben met jongeren signalen te herkennen en het gesprek aan te gaan. Op die manier kunnen kwetsbare jongeren eerder de hulp krijgen die zij nodig hebben.

Geldzaken

Filmmateriaal en andere documenten	Extra informatie
Bankzaken	Bankzaken
‘Vertrouwd met geld’: de weg die bankbiljetten afleggen (DNB)	Dit filmpje duurt 10 minuten en laat zien hoe biljetten via geldtransporten bij DNB terechtkomen en wat er vervolgens met een biljet gebeurt.
Het belang van veilig pinnen (YouTube)	Dit filmpje duurt 4 minuten en gaat over pinpasfraude.
Hoe pinnen werkt (Schooltv)	Dit filmpje duurt 2 minuten en gaat over de werking van pinnen.
Hoe herken je vals geld? (Youtube)	Dit filmpje duurt 7 minuten en gaat over het verschil tussen nep en echt geld.
Geldtypetest (Nibud)	Een test met vragen die je verteld wat voor geldtype je bent.
De waarde van geld	De waarde van geld
Hoe werkt inflatie? (CBS)	Dit filmpje duurt 3 minuten en legt uit hoe inflatie werkt.
Wat is inflatie? En hoe de waarde van geld wordt bepaald? (Youtube)	Dit filmpje duurt 7 minuten en gaat over de waarde van geld en hoe dat wordt bepaald.
Geld en banken: over geldcreatie (Schooltv)	Dit filmpje duurt 15 minuten en gaat uitgebreid in op geldhandel.
Fudiciar geld: kopen op basis van vertrouwen (Schooltv)	Dit filmpje duurt 3 minuten en gaat in op het vertrouwen van de consument met betrekking tot de waarde van producten.
Prijsstabiliteit (DNB)	Informatie en een filmpje over waarom prijsstabiliteit belangrijk is.
Algemeen	Algemeen
De geschiedenis van geld (Schooltv)	Dit filmpje duurt 2 minuten en gaat over de geschiedenis van geld.
Geld moet rollen: de cyclus van het geldverkeer (Schooltv)	Dit filmpje duurt 15 minuten en gaat uitgebreid in op alles rondom het geldverkeer.
Geld moet rollen: over de functies en werking van geld (DNB)	Zes lessen die ingaan op allerlei onderwerpen rondom geld.
Ik en Geld (Nederlandse Vereniging van Banken)	Vijf interactieve lessen over geld
Eurowijs	Eurowijs biedt gratis lesmateriaal voor alle groepen van het basisonderwijs en de onderbouwgroepen van het voortgezet onderwijs.

Inkomsten

Filmmateriaal	Extra informatie
Algemeen	Algemeen
Basisinkomen (Schooltv)	Dit filmpje duurt 13 minuten en gaat over de eventuele invoering van het basisinkomen.
De geschiedenis van een vakbond (Schooltv)	Dit filmpje duurt iets meer dan een minuut en gaat over de geschiedenis en totstandkoming van de vakbonden.
Armoede in Nederland (Schooltv)	Dit filmpje duurt 15 minuten en gaat over wat de definitie van armoede in Nederland.

Uitgaven

Filmmateriaal en andere documenten	Extra informatie
Producten: keuze, vergelijken en klachten	Producten: keuze, vergelijken en klachten
De consument, bedrijven en social media (Schooltv)	Dit filmpje duurt 3 minuten en gaat over het gebruik van sociale media bij ontevreden klanten.
De bescherming van de consument (Schooltv)	Dit filmpje duurt 2 minuten en gaat in op de macht van de consument.
Wat koop je wel en niet? (Schooltv)	Dit filmpje duurt 4 minuten en legt uit dat iedereen andere behoeftes en wensen heeft.
Zoveel mensen, zoveel wensen (Schooltv)	Dit filmpje duurt 4 minuten en gaat in op de grote verscheidenheid van behoeftes en wensen.
Verleidingen & keuzes maken	Verleidingen & keuzes maken
Edgie The Movie (Wijzer in geldzaken)	Edgie The Movie daagt de kijker uit om na te denken en te discussiëren over financiële dilemma’s.
MoneyMatters (Wijzer in geldzaken)	Simulatiegame MoneyMatters is een online spel. Het laat jongeren een kijkje nemen in ‘het echte leven’.
Algemeen	Algemeen
Ben ik gemiddeld? (CBS)	Vergelijk de bestedingen in de klas met vergelijkbare andere jongeren
De waarde van geld (Schooltv)	Dit filmpje duurt 3 minuten en legt uit dat de waarde van geld voor iedereen anders is.
Marketing en reclame (Schooltv)	Dit filmpje duurt 15 minuten, waarin de werking van reclame wordt uitgelegd.
A-merken en B-merken (Schooltv)	Dit filmpje duurt 1 minuut en gaat in op de verschillen tussen de A-merken en B-merken
Reclame en doelgroepen (YouTube)	Dit filmpje duurt 4 minuten en gaat in op de 4ps in marketing.
Alle geldverleidingen (Nibud)	Dit filmpje duurt 2 minuten en gaat in op hoe makkelijk je geld kan uitgeven zonder het door te hebben.
Geld verdienen via social media (Schooltv)	Dit filmpje duurt 7 minuten en verteld hoe sommige jongeren geld verdienen via social media.
Gevoeligheid voor merken (Youtube)	Dit filmpje duurt 4 minuten en laat zien hoe gevoelig mensen zijn voor het imago van een merk

Geld tekort

Filmmateriaal en andere documenten	Extra informatie
Lenen	Lenen
Sparen en lenen bij een bank (Schooltv)	Dit filmpje duurt 6 minuten en gaat over de verschillende economische motieven om te sparen of lenen.
Lenen en rente betalen (Schooltv)	Dit filmpje duurt 1 minuut en gaat het feit dat je geleend geld altijd moet terugbetalen met rente.
Schulden	Schulden
Het ontstaan van schulden (Nibud)	Dit filmpje van 2 minuten laat zien hoe schulden kunnen ontstaan.
Wat is schuldsanering (Schooltv)	Dit filmpje van 2 minuten wordt de werking van de schuldsanering uitgelegd.
Leven onder het bestaansminimum (Schooltv)	Dit filmpje duurt 6 minuten, waarin het bestaansminimum wordt uitgelegd.
Thematiek schulden bespreekbaar maken (MoneyWays)	MoneyWays is het grootste armoede- en schuldenpreventie programma voor jongeren in Nederland. Docenten vullen een online formulier in voor meer informatie.

18 jaar, en nu?

Filmmateriaal en andere documenten	Extra informatie
Algemeen	Algemeen
Lespakket Bijna 18. Nu regelen! (Nibud)	Complete les over voorbereiden op financiële zelfstandigheid, voor leerlingen rond 18 jaar in het (v)mbo, havo en vwo.
Hoe toeslagen werken (Belastingdienst)	Dit filmpje duurt 2 minuten en gaat over de werking van financiële toeslagen.
Geldplan Bijna 18 (Startpunt Geldzaken)	Deze tool helpt je met het regelen van de dingen die komen kijken bij 18 worden, en laat zien wat er nog meer voor je verandert.
Uitgaven van studenten (Wageningen Universiteit)	Dit filmpje duurt 3 minuten en laat studenten aan het woord over hun uitgaven.