Beantwoord 10 vragen over geld en ontdek welk geldtype jij bent! Inclusief tips hoe het anders kan (als je dat zou willen).
Ruim de helft van scholieren met een telefoon heeft prepaid. Hoe ouder, hoe meer scholieren een abonnement hebben. Een abonnement is handig als je je telefoon veel en vaak gebruikt. Maak je weinig gebruik van je telefoon? Of gebruik je vooral wifi? Dan kan prepaid voordeliger zijn.
Abo: met of zonder telefoon
- Abonnement mét telefoon.
- Sim-only: een bundel met belminuten, sms-jes of bepaald aantal MB internet per maand. Je hebt zelf een simlockvrije telefoon nodig.
Soorten mobiele abonnementen
Voor je 18e kun je nog geen abonnement afsluiten. Wil je toch een abonnement, dan kan dat alleen op naam van je ouders.
Bij een abonnement betaal je maandelijks een bedrag. Er zijn allerlei varianten en combinaties mogelijk. Dat maakt vergelijken niet altijd makkelijk. Soms kun je een abonnement op maat samenstellen en kies je hoeveel je wilt bellen, sms-en en internetten per maand. Bij andere abonnementen zit je bijvoorbeeld bij 500 MB internet minimaal vast aan 300 minuten bellen of sms-en per maand. De verschillende ‘onderdelen’ zijn dan meer aan elkaar gekoppeld.
Slim omgaan met je bundel
Ga je buiten je bundel, dan zijn de kosten per MB internet, minuut bellen en de kosten per sms vaak veel hoger. Let ook op die kosten als je je abonnement kiest.
Tips:
- Stel in dat je niet over je bundel kunt gaan, het nadeel is dat je minder bereikbaar bent.
- Met gratis wifi of hotspots kun je je kosten beperken.
- Heb je geen internet? En ga je op kamp of op vakantie? Vraag je ouders of ze internet tijdelijk willen aanzetten of een losse bundel voor je willen kopen.
- Met een app van je provider zie je precies hoeveel tegoed je nog hebt.
- Toch buiten je bundel? Maak met je ouders afspraken wie dan wat betaalt.
Bijna alle scholieren sparen. Waar sparen ze voor? En hoe doen ze dat?
Feit: 81% van de scholieren spaart
Waar sparen scholieren voor?
De meeste scholieren sparen voor later (studie, huis, eigen bedrijf). Daarnaast sparen ook veel scholieren om altijd geld te hebben om iets te kopen wanneer ze iets willen en omdat ze het verstandig vinden.
Hoe sparen scholieren?
Het bedrag dat scholieren sparen is gemiddeld € 52,- per maand. De meeste scholieren sparen een vast bedrag (31 procent).
Sparende scholieren die een vast bedrag én wat ze overhouden opzijleggen, hebben een hoger spaarbedrag per maand dan scholieren die alleen sparen wat ze overhouden. Dit doen ze op een spaarrekening of in een spaarpot.
Kom je elke maand geld tekort? Of wil je meer sparen? Dan helpt het om een overzicht te maken van geld dat je maandelijks krijgt en de uitgaven die je hebt.
Een overzicht maken van je inkomsten en uitgaven noem je begroten. Wij maken het je makkelijk met een interactief begrotingsformulier. Of download het begrotingsformulier (pdf) en schrijf je (gemiddelde) inkomsten en uitgaven op die je hebt in een maand. Je ziet al snel of je tekort komt of dat je juist overhoudt.
- Kom je tekort?
Kijk eens naar uitgaven van andere scholieren. Geef je meer of minder uit dan anderen? Misschien kan je besparen of beslissen minder uit te geven? Zijn er goedkopere alternatieven?
- Heb je over?
Zet het geld dat je niet direct nodig hebt op een spaarrekening. Zie ook de pagina thuis sparen of op de bank.
Wisselend
Je inkomsten en uitgaven zijn niet elke maand gelijk. Een vakantiebaantje heb je in de zomer. En met carnaval of kerst geef je juist meer uit. Hoe verwerk je dit in een begroting?
Er zijn twee manieren:
- Maak voor iedere maand apart een overzicht van de inkomsten en uitgaven. Voordeel is dat je precies weet wat je in die maand hebt binnengekregen en uitgegeven. Je kunt maanden met elkaar vergelijken en zien wat bijvoorbeeld een ‘dure’ maand is waarin je veel uitgeeft.
- Maak een gemiddelde begroting. Reken hiervoor al je uitgaven en inkomsten om naar een gemiddeld bedrag per maand. Deel bijvoorbeeld het geld van je vakantiebaantje door 12. Een gemiddelde begroting laat zien of je over het hele jaar uitkomt. Je kunt met anderen vergelijken of het veel of weinig is. Ook kun je dit bedrag gebruiken als houvast om te plannen met je geld. Verwacht je bijvoorbeeld dat je minder gaat verdienen? Of wil je iets duurs kopen? Dan kun je met een gemiddelde begroting zien of dat gaat lukken.
Meteen aan de slag?
- Print een leeg begrotingsformulier (pdf)
Overzicht over je uitgaven
Heb je geen idee waar je geld blijft? Houd dan eens een tijdje je uitgaven bij. In een schrift, op je telefoon of op je computer noteer je iedere keer als je geld uitgeeft, wat je hebt gekocht en voor welk bedrag. Zo’n schrift of document heet een kasboek. Na twee maanden heb je al een duidelijk beeld van waar je geld aan opgaat.
Spelregels
- Bewaar alle bonnetjes totdat je het bedrag hebt opgeschreven.
- Noteer elke uitgave zo snel mogelijk in je schrift, op je mobiel of op de computer.
- Wees eerlijk! Schrijf echt alles op, ook het snoep uit de automaat…
De kosten van je vakantie kunnen erg uiteen lopen. Het hangt onder andere af van:
- Hoe lang je weggaat
- Je bestemming: waar ga je heen?
- Wanneer ga je? Hoog- of laagseizoen?
- Ga je zelf koken of ga je uiteten?
- Met hoeveel mensen ga je?
- Hoe reis je? Ga je vliegen of met een bus of brengen je ouders je?
- Ga je kamperen of slaap je liever in een hotel?
- Et cetera…
Budget
Het is slim om eerst een maximum budget te bepalen, vooral als je samen met anderen op vakantie gaat. Zo kun je rekening houden met ieders budget. Neem alle kosten mee in het budget. Dus niet alleen de reis en het verblijf, maar ook eten en drinken en gezamenlijke uitstapjes. Dat geeft duidelijkheid.
Houd ook rekening met het feit dat je bij thuiskomst misschien ook kosten hebt. Bijvoorbeeld omdat je na de vakantie aan een nieuwe studie begint of ook een nieuwe laptop wil kopen. Houd daarvoor dan geld achter de hand.
- Download hier een handige invulbegroting voor je vakantie (pdf)
13% van de scholieren spaart voor de vakantie
Wanneer?
Vaak ben je in het laagseizoen (mei, juni, september of oktober) een stuk minder geld kwijt! Als het kan, is het dus slim om niet in juli op vakantie te gaan.
Waarheen?
Het budget is vastgesteld, maar waar naar toe? Wil je naar de zon? Een stedentrip doen? Een actieve vakantie? Elke vakantiesoort heeft verschillende soorten kosten, hou daar dus rekening mee.
Hoe lang?
Over het algemeen geldt, hoe langer je gaat, hoe duurder het wordt. Wanneer je ziet dat een vakantie van 10 dagen Spanje goedkoper is dan 6 dagen Spanje, is de keuze al snel gemaakt. Houd daarbij echter ook rekening met de extra kosten, je moet jezelf namelijk ook die extra vier dagen vermaken en ook eten en drinken.
Je kunt ook een all-inclusive vakantie boeken. Dan weet je van tevoren precies wat de kosten zijn.
Sparen voor je vakantie
Wil je weten hoeveel je elke maand moet sparen om straks op vakantie te kunnen? Onze spaartool helpt je!
Een bankrekening is heel handig: je kunt je zakgeld en je salaris er op laten storten. Je kunt het geld pinnen of overmaken naar je spaarrekening.
Eigen bankrekening: hoe en waar?
Bij elke bank kan je je eigen rekening vanaf een bepaalde leeftijd (dit verschilt per bank) openen. Vraag je ouders om hulp, aangezien zij ook toestemming moeten geven voor het openen van je eigen rekening.
Bij iedere bank regel je je bankzaken op een andere manier. Ga naar de jongerenpagina van de bank van je ouders om te zien hoe het werkt.
Wat kun je met een bankrekening?
Op je bankrekening kan geld worden gestort en jij kunt het weer opnemen. Maar als er niks op je rekening staat, kun je er ook niks van afhalen. Dat kan alleen als je rood kunt staan (geld uitgeven dat je niet hebt). Bij sommige banken kan dat vanaf je 15e of 16e, met toestemming van je ouders.
- Kijk ook bij de Top 5 betaalmethodes voor scholieren
Als je rood staat, heb je meer geld van je rekening gehaald dan wat erop stond. Zo kun je -tot een bepaalde limiet- toch pinnen en je rekeningen betalen. Rood staan kost wel geld.
Rood staan = geld lenen
Als je rood staat, leen je geld van de bank. Het tekort mag niet groter zijn dan het bedrag dat je hebt afgesproken met de bank. Rood staan kan handig zijn, maar er zijn ook nadelen:
- Het is lastig om je tekort weer aan te vullen, vooral als je niet zoveel geld binnenkrijgt.
- Je vaste kosten (zoals je mobiele abonnement) worden niet meer betaald als je de afgesproken roodstand hebt bereikt. Je moet dan later opnieuw een betaalopdracht geven, waardoor je betalingen misschien te laat binnen zijn.
- Je betaalt rente over het bedrag dat je rood staat. Deze rente kan oplopen tot 15 %. Sta daarom alleen rood als je weet dat je het tekort weer snel kunt aanvullen.
Rood staan is de duurste lening die er is!
Sommige banken eisen dat je je tekort binnen een bepaalde tijd weer aanvult. Of je moet minstens één keer per maand positief staan. Vraag naar de voorwaarden bij je bank.
Vanaf wanneer kan ik rood staan?
Voor je 18e mag je niet rood staan, omdat je nog niet zelf financieel verantwoordelijk bent. Bij sommige banken mag het wel vanaf je 16e. Daarvoor heb je toestemming van je ouders nodig. Sta jij continu rood en betaal je de bank niet terug, dan moeten je ouders namelijk gaan betalen.
Aanbiedingen, reclame, winkels: ze zijn overal, altijd. Voor je het weet heb je iets gekocht wat je niet van plan was. En ga je misschien lenen om het te kunnen betalen. Hoe houd je je uitgaven in de hand?
Feit: 14% van de scholieren vindt het lastig om aanbiedingen te baas zijn
Voordat je betaalt..
Stel jezelf elke keer de volgende vragen als je iets wilt kopen:
- Waarom wil ik dit nú hebben?
- Wat gebeurt er als ik het niet koop? Is dat heel erg? Of kan ik ook zonder?
- Hoe ga ik het betalen? Kán ik het betalen?
- Wat moet ik ervoor laten? Kan ik nu andere dingen niet betalen?
Zo voorkom je dat je iets koopt voordat je het zelf doorhebt of de gevolgen overziet.
Laat je niet verleiden…tips.
Maak je eigen keuzes. Geef je geld niet uit als je dat niet van plan bent. Onze tips:
- Neem het bedrag dat je maximaal wilt uitgeven contant mee. Laat je pinpas thuis.
- Zie je iets op internet of in de winkel? Koop het niet meteen, maar wacht een dag. Kijk of je het dan nog steeds wil hebben.
- Zie je een mooie aanbieding op internet: klik de site snel weg. Meestal denk je er dan niet meer aan.
- Je kunt je geld maar één keer uitgeven. Bepaal daarom waar jij je euro’s wel en niet aan uit wilt geven. Slim kiezen dus!
Wist je dat reclamemakers uit zijn op jouw geld?
Lenen?
Als je geld leent, heb je op dat moment meer te besteden. Maar het helpt maar even. Geleend geld moet je weer terugbetalen, vaak met rente. En dan is je geld zo weer op.
De één wil een Switch, een ander de Playstation of een Xbox. Er zijn spelcomputers in allerlei soorten en maten. Eén ding hebben ze gemeen: met het kopen van het apparaat alleen ben je er nog niet…
De spelcomputer zelf
Een standaardpakket van een nieuwe spelcomputer kost al snel €400. Daarvoor krijg je de console, met één afstandsbediening, een controller voor bijvoorbeeld schietspelletjes en één game.
Games
Wil je niet steeds hetzelfde spel spelen? De prijzen van games variëren sterk. Je hebt spellen van rond de €20 maar er zijn ook spellen van rond de €60. Heb je geen geld voor nieuwe spellen? Kijk wat er tweedehands wordt aangeboden (in speciale winkels of op internet) of ruil een tijdje een spel met vriend(innen). Ook sommige bibliotheken bieden games aan.
Accessoires
Bij sommige spellen kun je bijna niet om extra accessoires heen. Bij de Switch is dat bijvoorbeeld een pro-controller, een stuurtje of etui.
Om samen (of tegen elkaar) te spelen, heb je sowieso accessoires nodig, want de fabrikant is vaak zo slim om maar één afstandsbediening standaard mee te leveren. Zo ben je meteen al €50 extra kwijt. En wil je met z’n vieren tegelijk spelen, dan heb je 3 extra remotes nodig. Reken maar uit…
Veel accessoires kun je kopen via internet. Houd er rekening mee dat er dan ook vaak verzendkosten bijkomen.
Sparen voor een spelcomputer?
Wil je weten hoeveel je maandelijks moet sparen om op een bepaald moment een spelcomputer te kunnen kopen? Onze spaartool helpt je het berekenen!
